अष्टावक्र उवाच ॥
यथातथोपदेशेन कृतार्थः सत्त्वबुद्धिमान् ।
आजीवमपि जिज्ञासुः परस्तत्र विमुह्यति ॥ १५-१॥
मोक्षो विषयवैरस्यं बन्धो वैषयिको रसः ।
एतावदेव विज्ञानं यथेच्छसि तथा कुरु ॥ १५-२॥
वाग्मिप्राज्ञामहोद्योगं जनं मूकजडालसम् ।
करोति तत्त्वबोधोऽयमतस्त्यक्तो बुभुक्षभिः ॥ १५-३॥
न त्वं देहो न ते देहो भोक्ता कर्ता न वा भवान् ।
चिद्रूपोऽसि सदा साक्षी निरपेक्षः सुखं चर ॥ १५-४॥
रागद्वेषौ मनोधर्मौ न मनस्ते कदाचन ।
निर्विकल्पोऽसि बोधात्मा निर्विकारः सुखं चर ॥ १५-५॥
सर्वभूतेषु चात्मानं सर्वभूतानि चात्मनि ।
विज्ञाय निरहङ्कारो निर्ममस्त्वं सुखी भव ॥ १५-६॥
विश्वं स्फुरति यत्रेदं तरङ्गा इव सागरे ।
तत्त्वमेव न सन्देहश्चिन्मूर्ते विज्वरो भव ॥ १५-७॥
श्रद्धस्व तात श्रद्धस्व नात्र मोहं कुरुष्व भोः ।
ज्ञानस्वरूपो भगवानात्मा त्वं प्रकृतेः परः ॥ १५-८॥
गुणैः संवेष्टितो देहस्तिष्ठत्यायाति याति च ।
आत्मा न गन्ता नागन्ता किमेनमनुशोचसि ॥ १५-९॥
देहस्तिष्ठतु कल्पान्तं गच्छत्वद्यैव वा पुनः ।
क्व वृद्धिः क्व च वा हानिस्तव चिन्मात्ररूपिणः ॥ १५-१०॥
त्वय्यनन्तमहाम्भोधौ विश्ववीचिः स्वभावतः ।
उदेतु वास्तमायातु न ते वृद्धिर्न वा क्षतिः ॥ १५-११॥
तात चिन्मात्ररूपोऽसि न ते भिन्नमिदं जगत् ।
अतः कस्य कथं कुत्र हेयोपादेयकल्पना ॥ १५-१२॥
एकस्मिन्नव्यये शान्ते चिदाकाशेऽमले त्वयि ।
कुतो जन्म कुतो कर्म कुतोऽहङ्कार एव च ॥ १५-१३॥
यत्त्वं पश्यसि तत्रैकस्त्वमेव प्रतिभाससे ।
किं पृथक् भासते स्वर्णात् कटकाङ्गदनूपुरम् ॥ १५-१४॥
अयं सोऽहमयं नाहं विभागमिति सन्त्यज ।
सर्वमात्मेति निश्चित्य निःसङ्कल्पः सुखी भव ॥ १५-१५॥
तवैवाज्ञानतो विश्वं त्वमेकः परमार्थतः ।
त्वत्तोऽन्यो नास्ति संसारी नासंसारी च कश्चन ॥ १५-१६॥
भ्रान्तिमात्रमिदं विश्वं न किञ्चिदिति निश्चयी ।
निर्वासनः स्फूर्तिमात्रो न किञ्चिदिव शाम्यति ॥ १५-१७॥
एक एव भवाम्भोधावासीदस्ति भविष्यति ।
न ते बन्धोऽस्ति मोक्षो वा कृतकृत्यः सुखं चर ॥ १५-१८॥
मा सङ्कल्पविकल्पाभ्यां चित्तं क्षोभय चिन्मय ।
उपशाम्य सुखं तिष्ठ स्वात्मन्यानन्दविग्रहे ॥ १५-१९॥
त्यजैव ध्यानं सर्वत्र मा किञ्चिद् हृदि धारय ।
आत्मा त्वं मुक्त एवासि किं विमृश्य करिष्यसि ॥ १५-२०॥
अष्टावक्र गीता
![अष्टावक्र गीता अध्याय पहिला | Ashtavakra Geeta Adhyay 1](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-पहिला_13-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय पहिला | Ashtavakra Geeta Adhyay 1
![अष्टावक्र गीता अध्याय दुसरा | Ashtavakra Geeta Adhyay 2](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-दुसरा_10-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय दुसरा | Ashtavakra Geeta Adhyay 2
![अष्टावक्र गीता अध्याय तिसरा | Ashtavakra Geeta Adhyay 3](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-तिसरा_7-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय तिसरा | Ashtavakra Geeta Adhyay 3
![अष्टावक्र गीता अध्याय चौथा | Ashtavakra Geeta Adhyay 4](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-चौथा_5-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय चौथा | Ashtavakra Geeta Adhyay 4
![अष्टावक्र गीता अध्याय पाचवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 5](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-पाचवा_14-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय पाचवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 5
![अष्टावक्र गीता अध्याय सहावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 6](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-सहावा_18-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय सहावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 6
![अष्टावक्र गीता अध्याय सातवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 7](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-सातवा_19-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय सातवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 7
![अष्टावक्र गीता अध्याय आठवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 8](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-आठवा_3-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय आठवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 8
![अष्टावक्र गीता अध्याय नववा | Ashtavakra Geeta Adhyay 9](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-नववा_11-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय नववा | Ashtavakra Geeta Adhyay 9
![अष्टावक्र गीता अध्याय दहावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 10](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-दहावा_9-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय दहावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 10
![अष्टावक्र गीता अध्याय अकरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 11](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-अकरावा_1-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय अकरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 11
![अष्टावक्र गीता अध्याय बारावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 12](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-बारावा_15-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय बारावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 12
![अष्टावक्र गीता अध्याय तेरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 13](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-तेरावा_8-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय तेरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 13
![अष्टावक्र गीता अध्याय चौदावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 14](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-चौदावा_6-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय चौदावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 14
![अष्टावक्र गीता अध्याय सोळावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 16](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-सोळावा_20-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय सोळावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 16
![अष्टावक्र गीता अध्याय सतरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 17](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-सतरावा_17-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय सतरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 17
![अष्टावक्र गीता अध्याय अठरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 18](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-अठरावा_2-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय अठरावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 18
![अष्टावक्र गीता अध्याय एकोणीसवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 19](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-एकोणीसावा_4-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय एकोणीसवा | Ashtavakra Geeta Adhyay 19
![अष्टावक्र गीता अध्याय विसावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 20](https://brahmabhakti.com/wp-content/uploads/2023/10/श्री-अष्टावक्र-महागीता-अध्याय-विसावा_16-150x85.jpg)
अष्टावक्र गीता अध्याय विसावा | Ashtavakra Geeta Adhyay 20